Maklumat peribadi adalah maklumat yang sulit dan sensitif tentang diri kita. Keselamatannya harus dikawal dengan ketat. Dunia Internet sering meminta kita berkongsi maklumat peribadi, contohnya, ketika mendaftar akaun e-mel atau media sosial, atau menetapkan destinasi penghantaran dalam talian.
Namun, maklumat peribadi kita boleh disalahgunakan seperti kecurian identiti, memproses transaksi dalam talian tanpa kebenaran, atau ancaman keselamatan terhadap anda atau orang tersayang. Oleh itu, adalah amat penting bagi pengguna Internet untuk mengamalkan kawalan privasi.
Perlindungan Maklumat Peribadi
Apa Itu Maklumat Peribadi?
Maklumat peribadi bermaksud sebarang data yang boleh digunakan untuk mengenal pasti seseorang individu, sama ada secara langsung atau tidak langsung. Ini termasuk:
- Nama penuh
- Alamat kediaman atau alamat surat-menyurat
- Alamat e-mel
- Nombor telefon
- Nombor kad pengenalan atau passport
- Data biometrik seperti cap jari atau pengimbas retina
- Maklumat kewangan seperti nombor akaun bank atau butiran kad kredit
- Rekod perubatan
- Data lokasi
- Alamat IP atau data penggunaan internet
Apakah Contoh Maklumat Peribadi?
Berikut adalah beberapa contoh maklumat peribadi:
- Nama penuh (contoh: Muhammad Aiman bin Razali)
- Nombor kad pengenalan (contoh: 900123-14-5678)
- Alamat kediaman (contoh: No. 123, Jalan Bukit Indah, Taman Permai, 56000 Kuala Lumpur, Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur)
- Nombor telefon (contoh: 012-3456789)
- Alamat e-mel (contoh: [email protected])
- Tarikh lahir (contoh: 23 Januari 1990)
- Maklumat passport (contoh: A1234567)
- Maklumat lesen memandu (contoh: AB1234567890)
- Nombor akaun bank (contoh: 1234567890)
- Nombor kad kredit (contoh: 1234 5678 9012 3456)
- Maklumat perubatan (contoh: sejarah penyakit, preskripsi ubat)
- Maklumat insurans (contoh: nombor polisi insurans hayat: LI-1234567)
- Rekod pendidikan (contoh: Ijazah Sarjana Muda Sains Komputer, Universiti ABC, 2015)
- Rekod pekerjaan (contoh: Pengaturcara, Syarikat XYZ, 2018-sekarang)
- Maklumat kewangan (contoh: penyata cukai pendapatan, slip gaji)
- Data biometrik (contoh: cap jari, imbasan retina)
- Maklumat keluarga (contoh: nama pasangan, anak)
- Data lokasi (contoh: kedudukan GPS, alamat IP)
- Gambar atau video individu yang boleh dikenal pasti
- Akaun media sosial (contoh: ID Facebook, ID Instagram)
Maklumat ini dianggap peribadi kerana ia boleh digunakan untuk mengenal pasti individu tertentu dan berpotensi disalahgunakan jika jatuh ke tangan yang salah.
Bagaimana Cara Melindungi Maklumat Peribadi dan Mengelakkan Kebocoran Data?
Terdapat 11 langkah penting yang boleh diambil untuk melindungi maklumat peribadi dan mengelakkan kebocoran data.
Antaranya ialah mengehadkan perkongsian maklumat, gunakan kata laluan yang kukuh dan unik untuk setiap akaun, dan pastikan peranti dan perisian sentiasa dikemas kini dengan tampalan keselamatan terkini untuk melindungi daripada ancaman siber.
Perincian berkenaan langkah-langkah melindungi maklumat peribadi adalah seperti berikut:
Hadkan perkongsian maklumat
Menghadkan perkongsian maklumat peribadi merupakan salah satu cara penting untuk melindungi data dan mengelakkan kebocoran. Ini bermakna kita perlu berhati-hati dan selektif tentang maklumat yang kita kongsi dalam talian atau dengan pihak ketiga.
Sebelum mendedahkan sebarang maklumat peribadi, pertimbangkan sama ada ia benar-benar perlu dan sama ada pihak yang memintanya boleh dipercayai. Elakkan berkongsi butiran sensitif seperti nombor kad pengenalan, maklumat akaun bank, atau sejarah perubatan melainkan jika ia diperlukan untuk tujuan yang sah dan melalui saluran yang selamat.
Dalam konteks media sosial, hadkan perkongsian maklumat seperti alamat rumah, nombor telefon, atau butiran lokasi yang tepat. Gunakan tetapan privasi untuk mengawal siapa yang boleh melihat siaran dan profil anda. Berhati-hati dengan perkongsian gambar atau video yang mungkin mendedahkan maklumat peribadi secara tidak sengaja.
Gunakan kata laluan yang kukuh
Satu lagi langkah penting dalam melindungi maklumat peribadi dan mengelakkan kebocoran data adalah menggunakan kata laluan yang kukuh.
Kata laluan bertindak sebagai garis pertahanan pertama untuk akaun dalam talian kita, jadi adalah penting untuk memilih kata laluan yang sukar diteka atau dikompromikan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab.
Kata laluan yang kukuh harus mempunyai ciri-ciri berikut:
- Pilih kata laluan dengan sekurang-kurangnya 12 aksara untuk meningkatkan kekukuhan.
- Gabungkan huruf besar dan kecil, angka, serta aksara khas untuk menjadikan kata laluan lebih kompleks.
- Jangan gunakan kata laluan yang sama untuk pelbagai akaun. Sebaliknya, cipta kata laluan unik bagi setiap akaun untuk mengurangkan risiko jika satu kata laluan dikompromi.
- Elakkan menggunakan butiran peribadi yang mudah diteka seperti nama, tarikh lahir, atau nombor telefon dalam kata laluan anda.
- Pertimbangkan untuk menggunakan frasa laluan yang panjang tetapi mudah diingat, seperti “Saya suka m3mandu ke pantai pada hujung m!nggu” yang mengandungi kepelbagaian aksara.
Tukar kata laluan secara berkala dan jangan berkongsi kata laluan anda dengan sesiapa. Gunakan pengurus kata laluan yang selamat untuk menjana dan menyimpan kata laluan kompleks jika sukar untuk mengingati semuanya.
Kemas kini perisian dan sistem operasi
Aktifkan kemas kini automatik untuk sistem operasi, penyemak imbas internet, dan aplikasi pada semua peranti anda.
Pasang dan kemas kini perisian antivirus dan anti-malware dari vendor yang bereputasi baik.
Pantau pemberitahuan keselamatan dari pembekal perisian dan bertindak segera terhadap sebarang kerentanan yang dilaporkan.
Gantikan peranti atau perisian yang tidak lagi disokong dengan kemas kini keselamatan oleh pengilang.
Berhati-hati dengan e-mel dan pautan mencurigakan
Berwaspada terhadap e-mel phishing yang cuba menipu anda untuk mendedahkan maklumat peribadi atau butiran log masuk.
Jangan klik pada pautan dalam e-mel yang tidak diminta atau mencurigakan, kerana ia mungkin membawa kepada laman web palsu atau memuat turun perisian hasad.
Semak alamat e-mel penghantar dan nama domain pautan untuk memastikan kesahihannya sebelum berinteraksi dengan e-mel tersebut.
Hubungi syarikat atau individu secara langsung melalui saluran yang sah jika anda mempunyai keraguan tentang kesahihan komunikasi.
Gunakan penyulitan
Gunakan penyulitan peranti seperti BitLocker (Windows) atau FileVault (Mac) untuk melindungi data pada cakera keras anda.
Sulitkan storan mudah alih seperti pemacu kilat USB dan cakera luar untuk melindungi data jika peranti hilang atau dicuri.
Pastikan untuk menggunakan sambungan HTTPS apabila melayari laman web, terutamanya semasa mengakses akaun sensitif atau melakukan transaksi kewangan.
Gunakan rangkaian peribadi maya (VPN) apabila menyambung ke rangkaian yang tidak dipercayai atau WiFi awam untuk menyulitkan trafik internet anda.
Lindungi peranti anda
Tetapkan kunci skrin yang kukuh, seperti PIN, kata laluan, atau kaedah biometrik (cap jari atau pengecaman wajah), pada semua peranti anda.
Konfigurasikan peranti anda untuk dikunci secara automatik selepas tempoh tidak aktif yang singkat.
Aktifkan ciri mencari peranti (seperti Find My iPhone atau Find My Device Android) untuk membantu mengesan peranti yang hilang atau dicuri.
Pertimbangkan menggunakan kes atau pelindung skrin yang tahan banting untuk melindungi peranti anda daripada kerosakan fizikal.
Berhati-hati semasa menggunakan peranti anda di tempat awam untuk mengelakkan pengintipan oleh pihak yang tidak diingini.
Berhati-hati dengan rangkaian WiFi awam
Elakkan log masuk ke akaun sensitif, seperti perbankan dalam talian atau e-mel, semasa menggunakan WiFi awam yang tidak dilindungi.
Pastikan anda menyambung ke rangkaian WiFi yang betul dan sah, kerana penjenayah siber boleh menyediakan hotspot palsu untuk memintas data anda.
Gunakan VPN apabila menggunakan WiFi awam untuk menyulitkan trafik internet anda dan melindungi data anda daripada pengintipan.
Matikan ciri perkongsian fail dan pencetak serta penerimaan Bluetooth apabila tidak digunakan untuk mengelakkan akses tanpa kebenaran ke peranti anda.
Semak tetapan privasi
Kaji tetapan privasi untuk semua akaun media sosial dan perkhidmatan dalam talian anda.
Hadkan keterlihatan profil dan hantaran anda kepada rakan atau koneksi yang diluluskan sahaja, bukan kepada awam.
Nyahdayakan ciri penjejakan lokasi atau perkongsian data dengan aplikasi pihak ketiga yang tidak perlu.
Berhati-hati semasa menggunakan aplikasi log masuk tunggal (SSO) atau log masuk menggunakan akaun media sosial anda, kerana ia boleh membolehkan akses kepada maklumat peribadi yang lebih luas.
Semak dan kemas kini tetapan privasi anda secara berkala, kerana perkhidmatan dalam talian mungkin mengemaskini dasar dan opsyen mereka.
Hapus data sebelum melupuskan peranti
Lakukan salinan pendua (backup) sebarang data yang ingin anda simpan sebelum memadamnya dari peranti yang akan dilupuskan.
Gunakan ciri reset kilang atau reset keras untuk menghapus semua data dan tetapan dari peranti.
Untuk komputer atau pemacu keras, pertimbangkan menggunakan perisian penyahsediaan (wiping) yang menimpa data berbilang kali untuk menjadikannya tidak boleh dipulihkan.
Keluarkan dan musnahkan kad SIM atau kad memori dari peranti mudah alih sebelum melupuskannya.
Jika berkenaan, sahkan dengan pembawa mudah alih anda bahawa perkhidmatan telah diputuskan dan akaun telah ditutup dengan sewajarnya.
Berwaspada terhadap permintaan maklumat peribadi
Jangan mudah memberikan maklumat peribadi melalui telefon, e-mel, atau secara peribadi tanpa mengesahkan identiti dan kesahihan pihak yang meminta.
Berhati-hati dengan panggilan telefon atau e-mel yang mendakwa dari bank, agensi kerajaan, atau syarikat terkenal yang meminta maklumat sensitif, kerana ia mungkin cubaan phishing.
Hubungi organisasi secara langsung menggunakan nombor telefon atau alamat e-mel yang sah dari laman web atau sumber rasmi mereka untuk mengesahkan permintaan.
Jangan sesekali mendedahkan kata laluan, kod PIN, atau butiran log masuk anda melalui e-mel atau telefon.
Laporkan sebarang permintaan maklumat peribadi yang mencurigakan kepada pihak berkuasa atau organisasi yang berkenaan.
Pantau akaun dan laporan kredit anda
Daftar untuk pemberitahuan transaksi melalui SMS atau e-mel dari bank dan penyedia kad kredit anda untuk memantau aktiviti akaun secara masa nyata.
Semak penyata bank dan kad kredit anda setiap bulan untuk transaksi yang tidak diiktiraf atau mencurigakan.
Pertimbangkan untuk mendaftar perkhidmatan pemantauan kredit yang akan memberitahu anda tentang sebarang perubahan atau pertanyaan yang mencurigakan dalam laporan kredit anda.
Dapatkan salinan percuma laporan kredit anda setiap tahun dari agensi pelaporan kredit dan semak ketepatan maklumat dan sebarang aktiviti yang tidak dibenarkan.
Laporkan sebarang petunjuk penipuan identiti atau aktiviti yang mencurigakan kepada bank, pembekal kredit, dan pihak berkuasa yang berkenaan dengan segera.
Apakah Kesan Mendedahkan Maklumat Peribadi?
Pendedahan maklumat peribadi boleh membawa kepada pelbagai kesan negatif terhadap individu. Apabila maklumat sensitif seperti nombor kad pengenalan, butiran akaun bank, alamat e-mel, atau sejarah perubatan didedahkan kepada pihak yang tidak bertanggungjawab, ia boleh disalahgunakan untuk pelbagai tujuan yang memudaratkan.
Antara kesan utama termasuklah kecurian identiti, di mana penjenayah menggunakan maklumat peribadi mangsa untuk membuka akaun bank, memohon pinjaman, atau melakukan aktiviti penipuan lain atas nama mangsa. Ini boleh menyebabkan kerosakan kewangan dan menjejaskan penilaian kredit mangsa.
Selain itu, pendedahan maklumat peribadi juga boleh mengundang gangguan privasi, seperti penerimaan e-mel spam, panggilan pemasaran yang tidak diingini, atau penguntitan dalam talian.
Maklumat yang didedahkan juga boleh digunakan untuk menyerang mangsa secara psikologi, seperti melalui ugutan atau pemerasan.
Dalam kes yang lebih serius, pendedahan maklumat peribadi boleh mendatangkan risiko keselamatan fizikal sekiranya maklumat seperti alamat rumah atau tempat kerja jatuh ke tangan individu yang berniat jahat.
Apakah Ancaman Terhadap Maklumat Peribadi?
Ancaman terhadap maklumat peribadi semakin meningkat disebabkan pengumpulan dan penyalahgunaan data peribadi oleh pihak yang tidak bertanggungjawab. Ini boleh membawa kepada pelbagai risiko dan ancama serius seperti kecurian identiti, penipuan dalam talian, spam, dan gangguan privasi.
Maklumat sensitif seperti nombor kad pengenalan, butiran akaun bank, alamat e-mel, dan sejarah pelayaran internet boleh disalahgunakan untuk tujuan jenayah atau iklan yang disasarkan tanpa kebenaran individu.
Kecurian Identiti
Kecurian identiti berlaku apabila seseorang menggunakan maklumat peribadi individu lain tanpa kebenaran untuk tujuan jenayah, seperti membuka akaun bank atau membuat pembelian secara fraud. Ini boleh menyebabkan kerosakan kewangan dan reputasi yang besar kepada mangsa.
Penipuan Dalam Talian
Penipuan dalam talian pula melibatkan penipu yang menggunakan taktik manipulasi seperti e-mel phishing untuk memperdaya mangsa mendedahkan maklumat sensitif atau wang. Maklumat yang dicuri boleh digunakan untuk aktiviti haram.
Spam
Spam merujuk kepada mesej atau e-mel komersial yang tidak diingini dan kerap. Ia bukan sahaja menjengkelkan, tetapi boleh mengandungi perisian hasad atau pautan kepada laman web yang berbahaya. Spammer mendapatkan alamat e-mel dari pelbagai sumber termasuk pangkalan data yang bocor.
Gangguan Privasi
Gangguan privasi berlaku apabila data peribadi dikumpul, digunakan atau dikongsi tanpa pengetahuan atau persetujuan individu. Ini boleh mendedahkan butiran kehidupan peribadi kepada pihak yang tidak wajar seperti pengiklan atau majikan, menjejaskan reputasi dan mengakibatkan tekanan emosi.
Sila ambil langkah-langkah perlindungan data yang sewajarnya, seperti menggunakan kata laluan yang kukuh, mengelakkan perkongsian maklumat peribadi secara terbuka, dan berwaspada terhadap e-mel atau pautan yang mencurigakan untuk mengurangkan risiko ancaman terhadap maklumat peribadi.
Apakah Kepentingan Melindungi Maklumat Peribadi?
Melindungi maklumat peribadi adalah sangat penting demi menjaga keselamatan, privasi, dan kesejahteraan individu. Dengan perkembangan teknologi dan penggunaan meluas internet, data peribadi kini lebih mudah terdedah kepada pelbagai ancaman siber seperti kecurian identiti, penipuan, penggodam, dan pengintipan.
Maklumat sensitif seperti nombor kad pengenalan, butiran akaun bank, sejarah perubatan, dan aktiviti dalam talian boleh disalahgunakan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab untuk tujuan jenayah atau eksploitasi. Justeru, melindungi maklumat peribadi adalah langkah penting untuk mengelakkan kerugian kewangan, kerosakan reputasi, tekanan emosi, dan gangguan privasi yang boleh menjejas kualiti hidup seseorang.
Selain itu, melindungi maklumat peribadi juga penting dalam konteks hak individu dan autonomi. Setiap orang berhak mengawal bagaimana data peribadinya dikumpul, digunakan, dan dikongsi oleh organisasi atau pihak ketiga.
Undang-undang perlindungan data seperti GDPR di Eropah dan PDPA di Malaysia mengiktiraf kepentingan ini dengan memberikan individu lebih kawalan ke atas data mereka dan mengenakan tanggungjawab ke atas organisasi untuk mengendalikan data peribadi secara telus dan bertanggungjawab.
Dengan mengambil langkah-langkah perlindungan yang sewajarnya seperti menghadkan perkongsian maklumat, menggunakan tetapan privasi, dan berwaspada terhadap permintaan maklumat yang mencurigakan, individu dapat melindungi maklumat peribadi mereka dan mengekalkan hak privasi.
Apa Itu Kejuruteraan Sosial?
Kejuruteraan sosial dalam konteks maklumat peribadi merujuk kepada teknik manipulasi psikologi yang digunakan oleh pihak yang tidak bertanggungjawab untuk memperdaya individu agar mendedahkan maklumat sulit secara sukarela.
Ia melibatkan eksploitasi kelemahan manusia seperti kepercayaan, empati, dan keinginan untuk membantu, berbanding kelemahan teknikal dalam sistem keselamatan.
Antara taktik kejuruteraan sosial yang lazim adalah seperti berikut:
- Phishing, di mana penyerang menghantar e-mel yang kelihatan sah seolah-olah daripada organisasi yang dipercayai untuk menipu penerima agar mendedahkan maklumat log masuk atau memuat turun perisian hasad.
- Pretexting berlaku apabila enyerang mencipta senario palsu untuk meyakinkan mangsa agar berkongsi maklumat sensitif. Contohnya, menyamar sebagai pegawai bank atau pihak berkuasa untuk mendapatkan butiran kewangan atau peribadi.
- Baiting, di mana enyerang menawarkan insentif menarik seperti hadiah percuma atau muatan turun eksklusif untuk menarik mangsa agar mendedahkan maklumat atau memasang perisian berbahaya.
- Tailgating terjadi apabila penyerang mengikuti seseorang yang sah memasuki kawasan terhad untuk mendapatkan akses fizikal kepada maklumat sulit.
Serangan kejuruteraan sosial seringkali mensasarkan individu yang kurang arif tentang ancaman siber, seperti warga emas atau mereka yang tidak terlatih dalam amalan keselamatan internet. Ia boleh menyebabkan pencerobohan privasi, kecurian identiti, kehilangan kewangan, dan kerosakan reputasi.
Bagi menangani risiko kejuruteraan sosial, tingkatkanlah kesedaran tentang taktik penyerang, dan terapkan budaya kewaspadaan terhadap permintaan maklumat yang luar biasa dalam organisasi dan kehidupan seharian.
Apa Itu Maklumat Palsu?
Maklumat palsu merujuk kepada kandungan yang sengaja direka atau diselewengkan untuk menyesatkan pembaca. Ia merangkumi berita palsu, khabar angin, propaganda, dan penipuan dalam talian yang bertujuan untuk mempengaruhi pendapat awam, mencetuskan kontroversi, atau mendapatkan keuntungan kewangan.
Maklumat palsu dizahirkan dengan gaya yang sensasi dan emosi untuk menarik perhatian dan mudah tersebar melalui media sosial serta aplikasi permesejan seperti WhatsApp.
Apakah Kesan Penyebaran Maklumat Palsu?
Penyebaran maklumat palsu boleh mendatangkan kesan negatif yang serius kepada individu, masyarakat, dan institusi. Ia boleh mengelirukan orang ramai, mengikis kepercayaan terhadap media dan sumber maklumat sah, serta menjejaskan perbincangan awam yang bermaklumat.
Maklumat palsu juga boleh mencetuskan kepanikan, ketegangan sosial, dan diskriminasi terhadap kumpulan tertentu.
Dalam konteks politik, ia boleh mencemar integriti pilihanraya dan proses demokrasi.
Dari segi kesihatan pula, maklumat palsu boleh mendorong kepada keputusan perubatan yang tidak selamat dan merendahkan keyakinan terhadap otoriti kesihatan awam.
Sila semak kesahihan maklumat secara kritis, rujuk kepada pelbagai sumber yang boleh dipercayai, dan elakkan penyebaran maklumat yang tidak disahkan untuk membendung kesan buruk maklumat palsu.
Langkah Melindungi Maklumat Peribadi
- Jangan beritahu maklumat peribadi anda seperti nama penuh, nombor kad pengenalan, nombor telefon, alamat, atau nombor akaun bank anda kepada sesiapa kecuali kepada pihak berkuasa rasmi.
- Tentusahkan permintaan untuk maklumat peribadi dengan menghubungi nombor telefon perkhidmatan pelanggan syarikat tersebut yang didapati daripada laman web syarikat.
- Berhati-hati apabila anda diminta memberikan maklumat peribadi sebelum mengakses laman web yang ‘menyeronokkan’. Ia mungkin dikendalikan oleh penjenayah siber untuk mencuri maklumat bagi tujuan jenayah.
- Jangan terlebih kongsi. Elakkan berkongsi terlalu banyak gambar anda, terutamanya yang tidak sesuai dengan norma masyarakat. Jangan lupa mematikan kamera web selepas menggunakannya.
- Kebanyakan media sosial menyediakan ciri berkongsi lokasi untuk pengguna “daftar masuk” di lokasi tertentu. Meskipun menyeronokkan, ciri ini boleh menarik perhatian pengendap untuk menjejaki lokasi anda jika digunakan terlalu kerap.
- Urus dan kemas kini tetapan privasi anda supaya hantaran dan perkongsian anda dalam talian hanya boleh dilihat oleh orang yang dipercayai seperti keluarga dan kawan.
- Lupuskan peranti elektronik sewajarnya. Peralatan anda mungkin masih mengandungi data dan fail peribadi. Pastikan anda padamkan semua data, buang semua akaun, dan lakukan tetapan semula kilang (factory reset) sebelum menjual semula, membuang atau memberi peralatan anda kepada orang lain. Bagi komputer, gunakan program yang menulis ganti data (overwrite) berbilang kali untuk memastikan semua data dipadamkan.
- Gunakan kata laluan yang kukuh. Pilih kata laluan yang panjang, kompleks, dan unik untuk setiap akaun dalam talian. Gunakan kombinasi huruf besar dan kecil, nombor, dan simbol. Tukar kata laluan secara berkala dan elakkan berkongsi kata laluan dengan sesiapa. Pertimbangkan untuk menggunakan pengurusan kata laluan (password manager) untuk menjana dan menyimpan kata laluan dengan selamat.
- Mengemas kini perisian dan sistem operasi. Pastikan perisian antivirus, firewall, dan sistem operasi sentiasa dikemas kini dengan tampalan keselamatan (security patches) terkini. Ini membantu melindungi peranti anda daripada ancaman keselamatan yang diketahui.
- Gunakan penyulitan (encryption). Gunakan penyulitan untuk melindungi data sensitif semasa penghantaran atau penyimpanan. Ini termasuk menggunakan protokol HTTPS untuk melayari laman web dan menggunakan perisian penyulitan untuk melindungi fail pada peranti anda.
Kesimpulan
Maklumat peribadi kita adalah aset berharga yang perlu dilindungi daripada pelbagai ancaman keselamatan di internet.
Dengan mengambil langkah berjaga-jaga, mengetatkan tetapan privasi, dan berwaspada terhadap risiko dalam talian, kita dapat mengurangkan kebarangkalian menjadi mangsa kecurian identiti atau pelanggaran data.
Usaha berterusan daripada individu, organisasi, dan kerajaan adalah penting untuk memastikan keselamatan maklumat peribadi di era digital ini. Dengan kerjasama dan komitmen semua pihak, kita dapat membina persekitaran dalam talian yang lebih selamat dan terjamin untuk semua.
